Site pictogram Out mijn keuken

Streekgerechten Friesland: Oranjekoek

recept Friese oranjekoek

In het eerste deel van mijn serie over streekgerechten heb ik twee typisch Drentse recepten met je gedeeld: Drentse veentrappersschotel en Drentse Turf. Vandaag ga ik terug naar mijn jeugd: Friesland.

Friesland en ik

Op schrikkeldag 1972 werd ik in Leeuwarden geboren. Mijn vader (Amsterdammer van geboorte) werkte op de vliegbasis in Leeuwarden en mijn moeder (Schiedamse van geboorte) zorgde dat wij altijd en overal op tijd, gevoed en schoon verschenen. Toen ik nog erg klein was verhuisden we van een flat in Leeuwarden naar een eensgezinswoning in het dorpje Minnertsga. En daar groeide ik op, in een leuk dorp waar wij altijd 'die Hollanders' bleven. We hebben ons er nooit onwelkom gevoeld, maar echt erbij horen gaat je niet lukken in zo'n kleine en hechte gemeenschap waar iedereen elkaar en elkaars familie al generaties lang kent. Het Fries heb ik nooit echt onder de knie gekregen. Ik versta het wel, maar echt goed spreken is me nooit gelukt. Ik herinner me op school de lessen in het Fries lezen-tot-de-fout en ik was altijd als eerste af. In de Nederlandse variant hield ik het altijd als langste vol. 

Friese gerechten

Mijn moeder had heel veel goede kwaliteiten en talenten, maar een keukenprinses was ze niet. Niet dat ze het niet kon, ze vond koken gewoon niet zo heel leuk. Wat er op tafel stond bij ons? Vaak Hollandse pot: aardappels, groente en een stukje vlees. Eén keer per week macaroni of spaghetti (met een mixje van Knorr) en in het weekend een flinke pan soep. Af en toe bakte mijn moeder een cake, krentenbrood of de koek die wij later oma Elly's bruine koek zijn gaan noemen. Wat ik me van het culinaire aanbod van Friesland vooral herinner is de oranjekoek, het suikerbrood, de Fryske dûmkes en wat verder in de tijd natuurlijk berenburg, waar mijn latere echtgenoot liefhebber van bleek te zijn. Een goed suikerbrood recept vind je op Brendakookt.nl. Op baksels.nl vind je een recept voor Fryske dûmkes, lekkere krokante koekjes waarin - net als in oranjekoek - anijszaad is verwerkt. 

Voor hartige gerechten kun je denken aan snorrepotsje (Fries kalfsstoofpotje), potstrou (boekweitgort) en Friese Sipelsop (uiensoep) waarvan je morgen van mij het recept krijgt. Heb je zelf nog leuke aanvullingen, laat het me dan vooral weten!

Oranjekoek

Koop je elders mandarijnen voor de volleybal vereniging en de voetbalclub, in Friesland koop je oranjekoek voor je vereniging. Mijn ouders waren er, voor zover ik mij herinner, geen liefhebbers van. Het was vaak droge kost met plakkerige en kleffe roomklodders en zure stukjes fruit. Dat moet lekkerder kunnen! Vandaag deel ik een oranjekoek recept met je dat ik vond op Rutgerbakt.nl. Het recept bleek afkomstig uit Saakjes Zoete Bakboek, als je van bakken houdt een echte aanrader voor op je verlanglijstje! Ik heb er wat kleine veranderingen in aangebracht, maar het recept is grotendeels hetzelfde gebleven, anders is het natuurlijk geen Friese oranjekoek. Eigenlijk hoort er geen slagroom, maar een crème/dikke room op de koek gespoten te worden (voor zover ik mij herinner in ieder geval), maar dat vind ik echt niet lekker. Ik heb dus gekozen voor slagroom. Rutger koos voor een versiering van vruchtjes, ik heb sinaasappelschilletjes gekonfijt en erop gelegd. Ik heb daarvoor eerder een recept online gezet bij deze cannoli en ik zal het hieronder voor het gemak opnieuw posten. Ik heb voor gekonfijte sinaasappelschilletjes gekozen omdat oranjekoek zijn naam nou eenmaal te danken heeft aan de sinaasappelschilletjes die erin verwerkt zijn. Het friszoete van de gekonfijte sinaasappelschillen doet het heel goed bij de door het glazuur flink zoete koek. Lekker fris fruit zoals partjes mandarijn of plakjes kiwi zijn er ook erg lekker bij. 

Wat denk je? Aan de bak dit weekend?

Friese oranjekoek

Friese oranjekoek met een roze glazuurlaag

Gang Patisserie
Keuken Friesland
Voorbereiding 30 minuten
Kooktijd 30 minuten
Totale tijd 1 uur 20 minuten
Porties 16 stukjes
Auteur Out mijn Keuken

Ingrediënten

Voor het deeg heb je nodig:

  • 350 gram bloem
  • 30 gram boter
  • 200 gram basterdsuiker (ik heb lichtbruine gebruikt)
  • 4 gram bakpoeder (een ruime theelepel)
  • 1 sinaasappel
  • scheut water
  • 1 ei
  • ong. 2 tl anijszaadjes (gemalen)
  • ong. 1 tl nootmuskaat
  • beetje zout

Voor het glazuur heb je nodig:

  • 100 gram poedersuiker
  • 1 el water
  • voedselkleurstof (roze)

Verder nodig:

  • 300 gram amandelspijs
  • slagroom voor de garnering
  • gekonfijte sinaasappelschillen (of vruchtjes) voor de garnering
  • vierkante bakvorm

Werkwijze

  1. Doe de bloem, basterdsuiker en bakpoeder in een kom en schep het goed door elkaar. Snijd de boter in kleine blokjes en rasp het oranje deel van de sinaasappel en snijd de rasp fijn. Doe dit samen met de nootmuskaat en de gemalen anijszaadjes bij het bloemmengsel. Breek er een ei bij en begin met kneden. Dit gaat het makkelijkst met je handen. Voeg tijdens het kneden beetje voor beetje scheutjes water toe tot je een samenhangend deeg hebt. De hoeveelheid water die nodig is, zal zo'n 50 tot 75 ml zijn. Kneed niet te lang, als het samenkomt is het klaar. Pak het in met plastic folie en leg het in de koelkast. 

  2. Bekleed een vierkante bakvorm met bakpapier. Snijd het blok amandelspijs in dunne plakjes. Als je zelf amandelspijs wilt maken lees je o.a. hier hoe je dat kunt doen. 

  3. Verwarm de oven voor op 160°C. Verdeel het deeg in twee stukken en rol het uit tot de grootte die in je bakvorm past. Het deeg is wat plakkerig, dus rollen zal misschien niet helemaal soepel gaan. Het deeg laat zich makkelijk vormen, dus je kunt het iedere kant op duwen die je wilt. 

  4. Leg de eerste plak op de bodem van de vorm en strijk het glad. Verdeel de plakjes spijs erover en dek af met de tweede plak deeg. Strijk het goed glad. Schuif de vorm in de oven en bak ongeveer 30 minuten. 

  5. Maak intussen de glazuur door de poedersuiker te mengen met een eetlepel water en de voedselkleurstof. Gebruik je liever geen kleurstof, dan kun je ook bessensap gebruiken om de roze kleur te krijgen. 

  6. Verdeel de glazuur over de koek en laat het volledig afkoelen. Klop de slagroom stijf en maak de gekonfijte sinaasappelschillen. Spuit toefjes slagroom op de koek en versier met de sinaasappelschillen. 

 

Gekonfijte sinaasappelschillen

Door sinaasappelschillen te konfijten maak je er een zoete lekkernij van en een mooie garnering voor bijvoorbeeld gebak.

Gang Garnering
Voorbereiding 5 minuten
Kooktijd 1 uur
Totale tijd 1 uur 5 minuten
Auteur Out mijn Keuken

Ingrediënten

  • 1 sinaasappel
  • water
  • suiker

Werkwijze

  1. Haal de schil van de sinaasappel door hem eerst in kwarten te snijden en dan het vruchtvlees te verwijderen. Eet het vruchtvlees lekker op terwijl je aan het koken bent, dan heb je die vitamientjes ook weer binnen.

  2. Snijd de schil in reepjes en doe ze met een klein laagje water in een pannetje. Breng het aan de kook en zodra het goed kookt giet je het af. Herhaal dit proces een keer of 4 à 5, zodat de bitterheid van de sinaasappelschil afgaat.

  3. De laatste keer koken doe je qua gewicht net zoveel water als suiker bij de schillen en dit laat je een tijd pruttelen. Zodra ze naar je zin zijn, haal je de schillen uit de suikersiroop en laat je ze afkoelen.

Dit artikel kan affiliate links bevatten. Voor meer informatie hierover zie de disclaimer.
Voor het delen van dit recept hebben zowel Rutger als Saakje toestemming verleend.
©Out mijn Keuken 2017

Mobiele versie afsluiten